ÖZGÜN ÖZÇAKIR -22.11.2021-KÜLTÜREL MİRASI ŞEHİRLERİN MARKALAŞMASI İLE BİRLİKTE DÜŞÜNMEK:MİRAS ALANLARININ SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMASI İÇİN BİR OLANAK

MİMAD SEMİNERLERİ 22 Kasım 2021 19:00

Kayıt için lütfen mimadseminerleri@gmail.com adresine eposta yollayarak adınızı ve eposta adresinizi bildiriniz.

KÜLTÜREL MİRASI ŞEHİRLERİN MARKALAŞMASI İLE BİRLİKTE DÜŞÜNMEK: MİRAS ALANLARININ SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMASI İÇİN BİR OLANAK

Özgün Özçakır, Hollanda Araştırma Enstitüsü, TED Üniversitesi

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü tarafından ekonomik kalkınmanın tetikleyicilerinden biri olarak değerlendirilen turizm, kentsel yerleşimler için vazgeçilmez bir gelir kaynağı olup “kültür turizmi”, toplam turizm gelirlerinin neredeyse yarısını oluşturmaktadır (UNWTO, 2018). Bu nedenle kentsel yerleşimler arasında, daha fazla ziyaretçi çekerek kültür turizminden daha fazla gelir elde etmek amacıyla artan bir rekabet söz konusudur. Bu küresel rekabette, yer pazarlaması ve yer markalaşması stratejileri, şehirleri farklılaştırmada ve kültürel turizm pazarındaki "niş" konumlarını belirlemede rol oynayabilmektedir. Somut ve somut olmayan kültürel mirasın yer markalaşması ve pazarlaması ile birlikte düşünülmesi, şehirlerin kültür turizmi için kendilerini konumlandırılması adına yararlı bir araç olarak öngörülebilmektedir (Barrera Fernandez ve Hernandez-Escampa, 2017)

Yer pazarlama ve markalaşma politikaları doğrultusunda ziyaretçi sayılarının artması ve dolayısıyla turizm gelirlerinin de bu artıştan olumlu etkilenmesi beklenebilmektedir. Ancak, gerekli önlemler alınmadığı takdirde kentsel miras alanlarında “bedavacılık [free-riding]” ve kısır bir turist döngüsüne yol açabilecek aşırı turizm riski de vardır (Russo, 2002; Bonet, 2013; Seraphin ve diğerleri, 2019). Kontrolsüz turizmin olası olumsuz etkileri yakın zamanda Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü tarafından tartışılmış ve mevcut risklerle mücadele için ön stratejiler geliştirilmiştir (UNWTO, 2018).

Aşırı turizmin olumsuz etkisinin üstesinden gelmek üzere Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'nda da çeşitli hedefler belirlenmiştir. Hedef 11.4. – en genel anlamıyla – kültürel ve doğal mirasın korunması için çabaların teşvik edilmesini belirtmiş, Hedef 8.9 sürdürülebilir turizmin önemini vurgulamıştır. Hedef 12.B. ise istihdam yaratan ve yerel kültürü/ürünleri destekleyerek sürdürülebilir turizmi teşvik eden politikaların uygulanmasının altını çizmiştir. Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına paralel olarak, miras odaklı yer markalaşma ve pazarlama politikaları ve bu politikaların koruma planlaması ile bütünleşmesi hem kültürel hem de sosyo-ekonomik açıdan kentsel miras alanlarının sürdürülebilir gelişmesi ve korunması için bir fırsat sağlayabilecektir.

Bu sunuş, şehirler arasındaki küresel turizm rekabeti çağında – kültürel mirasın özgün nitelikleri doğrultusunda bir yeri diğerinden ayırt etmedeki etkin rolü göz önüne bulundurularak – kültürel mirasın yer pazarlaması ve markalaşması politikaları ile nasıl bütünleştirileceği konusunu irdelemektedir. Sunuş kapsamında öncelikle, yer markalaşması ve p