MİMAD SEMİNERLERİ 31 Mayıs 2021 Büke Uras “Balyanlar, Osmanlı Mimarlığı ve Balyan Arşivi”
Kuşaklar boyunca Osmanlı sultanları için mimari eserler tasarlamış ve inşa etmiş Balyanlar, Osmanlı mimarlığının yerel dilini temel alıp yorumlayarak Sarayın mimari zevk ve tercihlerini biçimlendiren ve bu sayede imparatorluk başkenti olan İstanbul’un son yüzyılına damgasını vuran önemli bir mimar ailedir. Krikor (1764-1831), oğlu Garabed (1800-1866) ve torunları Nigoğos (1826-1858), Sarkis (1831-1899) ile Hagop (1837-1875) başta olmak üzere farklı aile üyelerinin dahil olduğu “Balyan atölyesi” mimari pratiği, nesilden nesile aktarılan mesleki birikim kadar kişisel tarihleriyle de biçimlenmiştir.
Dolmabahçe Sarayı gibi pek çok önemli yapıyı tasarlayan ve inşa eden Balyanlar hiçbir zaman mimarlık üzerine düşüncelerini ortaya koyan metinler yazmamışlardır. Tasarım anlayışlarını anlamamızda bize eşlik edecek metinlerin yokluğunda Balyan mimarlığı, sadece inşa edilmiş yapıları üzerinden değerlendirilebilmiştir. Gazeteci ve Yazar Vikont Alfred de Caston, 1875 yılında Revue de Constantinople’da yer alan makalesinde, aile üyelerinin ayrıntılı biyografilerini, “Ailenin tarihi anıtlarla yazılabilir.” diyerek inşa edilmiş eserler üzerinden ilk kez kaleme almış ve Balyan mimarlığı tarihi yazımının uzun yıllar sürecek metodolojisini ortaya koymuştur.
Bu kitap çalışmasında Caston’un tutumuna ek olarak, Mimar Levon Güreğyan (1869-1950) ve sonrasında ailesinin, yüz yılı aşkın bir süre özenle sakladıkları ve günümüze ulaştırdıkları Balyan Arşivi’nde yer alan gerçekleştirilmemiş projeler ilk kez kapsamlı bir şekilde incelenerek, Balyan Atölyesi tarihine ışık tutulması hedeflenmiştir. 3 yıllık bir araştırma süreciyle Balyan Arşivi, imparatorluk inşaatlarının tasarım sürecini de yansıtmasından dolayı nadir ve değerli verileriyle, çizilen kadar çizen konusunda da birincil kaynak olarak ortaya konmuştur. Balyan Arşivi’ni tamamlayacak şekilde, birçoğu ilk kez gün yüzüne çıkan farklı ülkelerden belgeler biri araya getirilmiştir.
Balyan Arşivi’nde yer alan Beylerbeyi, Çırağan ve Fer’iye saraylarına ait çizimler, Yıldız Sarayı Büyük Mâbeyn Köşkü genişletme ve Çırağan Sarayı sedefli kapılarının kullanıldığı Şale Köşkü Ziyafet Salonu düzenlemesi projeleri, Bâb-ı Âli için yenileme önerisi, Esma Sultan’ın Kabataş’taki konağının planı, Galatasaray Lisesi planı, Aya İrini içerisinde eski silah koleksiyonlarının muhafazasına yönelik Osmanlı müzecilik tarihi için önemli plan, Dolmabahçe Gazhanesi ve Feshane Fabrika-i Hümâyunu gibi sanayi tesisleri çizimleri ile belki de hepsinden önemlisi, Sarkis ve Hagop Balyan’ın az bilinen başyapıtı, yüzyıllar sonra dört minareli olarak inşası emredilen tek selâtin cami olan Aziziye Camisi projesi teşhis edilerek Osmanlı mimarlık tarihine kazandırılmıştır.
MİM-AD Yüksek Lisans Tezleri Sempozyumu
29 Mayıs 2021
Katılım için mimadYLsempozyumu@gmail.com adresine ad, soyadı,e-posta ile katılınmak istenen OTURUM nosu bildirilmelidir.
PROGRAM
------------------------------------------------------------------------------
10:00 Açılış Konuşması – Seda Kula Say, Doç.Dr.
10:15 - 12:00 OTURUM 1 – moderatör Bilge Ekin İnan
Beril Sarısakal “Edirne'de bir maziperest: Tosyavizâde Doktor Rıfat Osman”
Ertan Erat “Osmanlı Dünyasında Zamanın Değişimi ve Mekanın Dönüşümü : 19.yy’ın İkinci Yarısında İstanbul Kenti”
Seda Baydaş “Osmanlı Mimarisinde Eklektisizm ve Nigoğos Balyan”
Zülal Gürbüz “Geç Osmanlı Başkentinde Seyir Mekanlarındaki Değişim”
30 dakikalık Oturum 1 – soru-cevap bölümü
12:00 - 12:20 ARA
12:20 - 14:05 OTURUM 2 – moderatör Ebru Pakel
Ece Konuk “Gülhane Parkı'na biyopolitik bir bakış: bahar ve çiçek bayramı'nda anlatılar, bedenler ve iktidar”
Medine Rasimgil “Rus yönetiminde Kars şehir merkezinin imarı ve anıtsal Yapıları”
Ayşe Merve Çilingir “Ziraat bankası'nın taşradaki yüzü: şube yapıları ve bağlamları”
Canse Yüzer “Rebii Gorbon: Mimarlık ve seramik arasında bir kariyer”
30 dakikalık Oturum 2 – soru-cevap bölümü
14:05 - 14:25 ARA
14:25 - 16:10 OTURUM 3 – moderatör Burcu Selcen Coşkun, Doç.Dr.
Bilge Ekin İnan “Halit Femir’in (1910-1954) Hayatı ve Mimarlığı”
Eylem Keskin “Modern Yerleşimlerde “Sürdürülebilir Komşuluk”; Kadıköy, Moda”
Neşe Nur Akkaya “Turgut Cansever ve Louis I. Kahn Mimarileri üzerine soruşturmalar: Bodrum Sualtı Arkeoloji Enstitüsü, Kimbell Sanat Müzesi”
Vinzenz Hörmann “Şehircilik tarihçisi olarak Ernst Arnold Egli”
MİM-AD SEMİNERLERİ 3 Mayıs 2021, Pazartesi, 19:00
Ezgi YAVUZ
II. DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA TÜRKİYE’DE MİMARLIK-SANAT DİYALOĞU
Sunum, Türkiye’de II. Dünya Savaşı sonrasında mimarlığın sanat ile kurduğu diyaloğu konu edinen; sanat ve mimarlık arasındaki birliktelik düşüncesinin oluşumunu ve bu ilişkinin anlamını ana hatlarıyla ortaya çıkaran kitabın içeriğinden oluşmaktadır. Ara Dönem (interregnum) olarak adlandırılan yüzyıl ortası modernizmi mimarlık söylemi ve üretimi açısından içsel bir eleştiriyle yüz yüze gelmiştir. Bu eleştirel yaklaşım, dönemin ihtiyaçları için tatmin edici ve uygulanabilir çözümler sunması beklenen “modern” olanın yeni yorumlarını aramaktadır.
Bu nedenle çalışmada, Türkiye’de dönemin güncel tartışmaları ve gerçekleşen örnekleri, benzer tartışmalara ve uygulamalara tanık olmuş daha geniş bir çerçevedeki mimarlık bağlamına referansla okunmaya çalışılmıştır. Diyaloğun düşünsel altyapısını ve pratiğini oluşturan olgular ve bu ilişkide yer alan aktörler incelenmektedir. Dönemin genel atmosferi tarif edildikten sonra birlikteliğin inşası eğitim alanı, yayın alanı ve dönemin tartışmaları üzerinden ayrı ayrı ele alınarak ortaya konulmaktadır. Çalışmadaki esas amaç ise söz konusu bağlam içinde modern mimarlığa modern sanatı dahil etmenin niyetini anlamaktır. Bu doğrultuda iş birliğinin tasarımı ve anlamına yoğunlaşan çalışma, sanat ve mimarlığın toplumla kurduğu diyalog ve yerel-evrensel arasındaki ikilik çerçevesinden konuyu yorumlamaktadır.
Ezgi Yavuz, Uludağ Üniversitesi Mimarlık Bölümünü bitirdikten sonra Gazi Üniversitesi Mimarlık Anabilim dalında yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. ODTÜ Mimarlık Tarihi Lisansüstü programından Prof. Dr. Elvan Altan’ın danışmanlığında yazdığı “An Aesthetic Response to an Architectural Challenge: Architecture’s Dialogue with the Arts in Postwar Turkey” başlıklı doktora teziyle 2015 yılında mezun olmuştur. 2015-2019 yılları arasında Uluslararası Kıbrıs Üniversitesinde öğretim üyesi olarak çalışmıştır. 2019’dan bu yana Gebze Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümünde öğretim üyesi olarak görev yapmakta ve II. Dünya Savaşı sonrası dönemde mimarlık ve mimarlık-sanat ilişkisi üzerine çalışmalarına devam etmektedir.
MİM-AD SEMİNERİ : 22 Nisan 2021 19:00 – Tuğçe Tezer
ANTAKYA'NIN TARİHİNE YENİDEN BAKMAK
Kayıt için lütfen mimadseminerleri@gmail.com adresine eposta yollayarak adınızı, soyadınızı ve eposta adresinizi bildiriniz. Katılım posta bağlantısı epostanıza yollanacaktır.
"Yerleşmeleri oluşturan farklı bileşenlerin geçmişten günümüze gösterdiği süreklilik ve süreksizliklerden oluşan yerleşme tarihi çalışmaları, yerleşmelerin bugününün anlaşılması ve geleceğinin yönlendirilmesinde önemlidir. Yerleşme tarihi analizine ilişkin mevcut yöntemlerin (ölçek, zaman, disiplinlerarası bakış açısından) yetersiz kaldığı, yeni ve kapsamlı yöntemlere ihtiyaç olduğu düşüncesiyle başlanan seminere konu bu Doktora çalışmasında; kentsel morfoloji ve tarihsel coğrafya araştırmalarının analiz araçları ve kavramsal çerçeveleri açısından sunduğu yaklaşımların biraraya getirilmesiyle kurulan bir yerleşme tarihi analizi çerçevesi önerilmiştir. Yerleşme tarihi analizine yeterince dahil olmadığı düşünülen görsel verilerin de yazılı verilerle eşzamanlı olarak araştırma sürecine dahil edilmesi, yerleşme tarihi çalışmaları açısından önemli bir eksiğin kapatılmasına olanak sağlamaktadır. İncelenen eski harita, plan ve çizimler ile yazılı kaynaklar, Antakya’nın yerleşme tarihinin bu çerçevede farklı katmanlarını ele alacak biçimde araştırılmasının malzemesini oluşturmuştur. Çalışmada toplumsal, ekonomik, kültürel bileşenler ve değişimlerin mekândaki izlerinin, sürekliliğinin ve etkileşiminin anlaşılabilir bir çerçevesinin çizilmesi, buradan hareketle farklı nitelikteki yerleşmelere -koşulları ve kısıtlılıkları ifade etmek kaydıyla- uyarlanabilir bir yerleşme tarihi analizi çerçevesi oluşturulması, yerleşmeyi anlamaya olanak vermeyen ve yerleşmenin geleceğine dair öngörü geliştirmeye imkân sağlamayan durağan yapıdaki yerleşme tarihi analizi anlayışına dair bir eleştiri ve bu sorunu aşmak için alternatif bir çerçeve önerisine ulaşmak amaçlanmıştır. Sunumda, 19. yüzyıldan günümüze kadar olan dönem için Antakya kenti ölçeklerarası, dönemler arası ve disiplinlerarası bir bakış açısıyla incelenerek, tezin önerdiği yerleşme tarihi analizi çerçevesinin olanak ve kısıtlılıkları üzerinden tartışılacaktır."
Tuğçe Tezer, yüksek şehir plancısı, MSGSÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü'nde Dr. Araştırma Görevlisi. Lisans eğitimini 2010 yılında “Haydarpaşa Gar ve Liman Alanı’nın Dönüşümü” tez çalışmasıyla, Kentsel Mekân Organizasyonu ve Tasarımı yüksek lisans eğitimini 2013 yılında “Floransa'nın Kent Makroformunun Köprüler Etkisinde Değişimi” tez çalışmasıyla tamamladı. Aynı yıl başladığı Doktora eğitimini ise 2019’da “Yerleşme Tarihi Çalışmaları İçin Bir Çerçeve: Antakya Örneği” başlıklı Doktora teziyle tamamladı. International Journal of Education in Architecture and Design (IJEAD) ve MSGSÜ Tasarım+Kuram hakemli dergilerinin editör kurulunda yer alan Tuğçe Tezer, akademik çalışmalarını yerleşme tarihi, kentsel morfoloji, tarihsel coğrafya, şehircilik, eskiz ve&n
MİM-AD SEMİNERLERİ
16 Mart 2021 Salı 19:00 NURDAN TÜRKER
Kayıt için lütfen mimadseminerleri@gmail.com adresine eposta yollayarak adınızı-soyadınızı ve e-posta adresinizi bildiriniz. Katılım bağlantısı eposta yoluyla tarafınıza yollanacaktır.
VATANIM YOK, MEMLEKETİM VAR : İSTANBUL , İSTANBUL RUMLARI: MEKAN, BELLEK, RİTÜEL
«Meşhur Herkül'ün rakibi Andeus vardır. Onların ikisi birbirini yok etmeye çalışır. Herkül güçlüdür, Andeus'u tutar yere çalar, ama her yere vurduğunda daha zinde havaya fırlar. Andeus'un anası toprak ana. Dolayısıyla ayakları yere bastığı müddetçe onu yenmenin imkânı yoktur. Bunu öğrendikten sonra Herkül onu yerden koparır havada tutar ve orda öldürür. İstanbullu Rumlar aynı bu efsanevi Andeos gibidir. İstanbul’a ayakları bastıkça, kimse onları kolay kolay yok edemez. Ama onları burdan söküp attın mı …» (Mihail, İstanbul, 2011)
Bu kitap / tez sunumunun konusunu, Bizans’a dayanan, Osmanlıyı içine alan bir hafıza içinde kurulan ve yaşatılan Rum Ortodoks ritüellerin kimlik ile bağlantısı oluşturmaktadır. Rum Ortodoks dinî ritüellere, kuşaklar boyunca kültürel olarak canlı tutulan bir anlam dünyası, bir bellek olarak yaklaşmak gerekir. Ortodoksluk mezhebinde bellek pek çok ritüelin temeli olmasının yanında, kitlesel göç gibi kırılmalar yaşamış toplumlarda bellek, kimliğin varlığını koruma aracı olarak öne çıkmaktadır. Göç etmek kişilerin mekânsal duyumunda sarsıntı yaratan bir olgudur. Mekân kimliğin yerleştirildiği bir anlamlandırma, etkileşimlerden ve anılardan oluşan bir örüntü olduğu için göçle birlikte sorunsallaşmaktadır. Efsanede Herkül, ancak Andeus’u topraktan ayırınca yok edebilmiştir. Güçlendiren de zayıflatan da mekâna ilişkin duygulanımdır. Bu kitap, Rum toplumu ile İstanbul arasında onları hem güçlü kılan hem de göçle zayıflatan yakın bağları irdelemektedir.
Nurdan Türker
Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde lisans programından sonra, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde “Basında Fotoğrafın Kullanılması, Fotoğrafın Altyazı İlişkisi” başlıklı tezi ile yüksek lisans öğrenimini bitirdi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Antropoloji doktora programını, “İstanbul Rum Ortodoks Dinî Ritüellerde Aidiyet Algısı ve Temsili” başlıklı tezi ile 2013 yılında tamamladı. Bu teze dayalı, Vatanım Yok Memleketim Var isimli kitap, 2015 yılında İletişim Yayınları tarafından yayımlandı. Kitabın Yunancası 2018 yılında, İngilizcesi 2020 yılında basıldı.