UNESCO Dünya Miras Alanları Bağlamında Süleymaniye Bölgesi Yeraltı Envanterinin Değerlendirilmesi
Dr.Cahide Nur Özdemir
19 Ocak 2021 Salı 19:00
Kayıt için lütfen mimadseminerleri@gmail.com adresine e-posta yollayarak adınızı-soyadınızı ve e-posta adresinizi bildiriniz. Katılım bağlantısı tarafınıza eposta ile yollanacaktır.
İstanbul uzun kent tarihi içinde her bir dönemin bir öncekinin mirasını dönüştürerek kullandığı, dönem izlerinin sonraki dönemlerde zaman zaman görünür olduğu bir şehirdir. Şehrin bugünkü sakinleri, büyük ölçekli bir şehircilik faaliyetini ne zaman başlatsalar, bu gizlerle aniden karşılaşırlar. Bu rastlantılarda doğrudan yerin altında inşa edilen yapılara tesadüf edilebileceği gibi, kaçınılmaz doğal olaylar veya insan faaliyetleri neticesinde yer altında kalmış yerüstü yapıları ile de karşılaşılabilir. Hangisi olursa olsun her karşılaşma İstanbul’un altında çok ve çeşitli yapı olduğu fikrini güçlendirecek niteliktedir. Çalışmanın amacı, tesadüfi karşılaşmalar ile haberdar olunan yer altına dair kapsamlı ve güncel dijital üç boyutlu kayıtların oluşturulmasıdır.
Bugün her kesimden, her eğitim düzeyinden, her sosyal gruptan İstanbul’un yer altına dair hikâyeleri benzer anlatımlarla duyabiliriz. Tarihi Yarımada’dan giren Kınalıada’dan çıkan tüneller, Ayvansaray’dan giren Atmeydanı’na ulaşan koridorlar… İşte çalışmanın çıkış motivasyonu herkesi aynı söylemde birleştiren ancak kimsenin aslında bilmediği yer altı mekanıdır. Bu çalışmada, ayaklarımızın altında ne var sorusu tüm fiziksel mekân içerikli, ya da mistik çağrışımlı, gizem hissiyle yönlendirilmiş cevaplarını almak üzere sorulmuştur. Araştırmada özel olarak saha çalışmalarını yürüttüğü alan Süleymaniye bölgesi olmakla birlikte, bir başlangıç olması umularak, bu çalışma İstanbul’un tamamı için önerilmektedir.
Dr. Cahide Nur Özdemir:
International University of Sarajevo Mimarlık Bölümü’nden mezun oldu. Aynı üniversitede Mimarlık bölümünde Taksim: The Battefield of Ideologies başlıklı tezi ile yüksek lisans derecesi aldı. Yüksek lisans eğitimi süresince asistan olarak görev yaptı. 2013 yılında doktora eğitimine Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nde başlayan Cahide Nur Özdemir, aynı süreçte THY A.O.’da Mimar olarak profesyonel çalışma hayatına adım atmıştır. Yurtiçi-yurtdışı noktaların tasarım ve yapım süreçlerinin bir parçası olarak başladığı görevine, İstanbul Havalimanı projesinde Türk Hava Yolları’nın operasyonuna ilişkin tüm ihtiyaçlarının belirlenerek tesislere dönüştürülmesindeki aktif rolüyle devam etmiş, tasarım, inşaat, kontrol süreçlerinin tamamında görev almıştır. 2020 Temmuz ayında “UNESCO Dünya Miras Alanları Bağlamında Süleymaniye Bölgesi Yer Altı Envanterinin Değerlendirilmesi” başlıklı tezi ile doktor ünvanı almıştır. Halen İstanbul Üniversitesi’nde Felsefe eğitimine devam etmektedir.
2020'nin son MİM-AD webinar'ında Dr.Serra Akboy İlk ile beraberiz:
15 Aralık 2020 Salı 19:00
ALİ SAİM ÜLGEN: TARİHİ KORUMA KÜLTÜRÜNÜ BİÇİMLENDİRMİŞ BİR CUMHURİYET AYDINI
“En büyük suçumuz tarihi gelenekleri ve idealist insan yetiştirmeyi esas vazife saymayı unutmaktır.”
Ali Saim Ülgen, 15 Aralık 1961
Bu sunum, Erken Cumhuriyet Dönemi Türkiyesi ve sonrasında tarihi koruma felsefesi ve uygulamasını büyük ölçüde şekillendirmiş yüksek-mimar Ali Saim Ülgen’in (1913-1963) hayatı ve çalışmalarına odaklanmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında doğmuş; Cumhuriyetin kuruluşuna tanıklık etmiş olan Ülgen, hayatının sonuna kadar cumhuriyet değerlerini savunmuş ve entelektüel birikimini ülkesinin kalkınmasına adamış bir Türk aydını çizgisinden hiç uzaklaşmamıştır. Bu bağlamda, elli yıllık ömrüne sığdırdığı sayısız metinde ve tarihi koruma projesinde Türk olmanın verdiği sonsuz gururu çalışmaları ile bütünleştirmiştir. Vatan sevgisini mimari mirasın korunması ile özdeşleştirmiş ve halkın tarihi eserler konusunda bilinçlenmesine odaklanan bir koruma kültürünü savunmuştur. Aynı çizgide, restorasyon çalışmasını müspet bir ilim olan yorumlamış ve yurt genelinde bilimsel onarım yöntemlerinin yerleşmesi için durmaksızın çalışmıştır. Erken Cumhuriyet Döneminin dinamikleri içinde, Türk Tarih Tezi’ni tarihi koruma kültürü ile içiçe değerlendirmiş ve dönemin biçimsel analiz yöntemlerini çalışmalarında kullanmıştır.
Dr. Serra Akboy İlk:
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden mezun olan Serra Akboy İlk, Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri ve Kültürel Miras Yönetimi Programı’ndan yüksek lisans derecesine sahiptir. Bu süreçte US/ICOMOS uluslararası değişim programı, Historic American Engineering Record (HAER) bünyesinde New York Özgürlük Heykeli’nin rölöve çalışmalarında görev almıştır. Akboy İlk, Teksas A&M Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nde tamamladığı doktora eğitiminin ardından Dallas’da çeşitli kültürel miras organizasyonlarında çalışmıştır. Halen, Collin College bünyesinde, tarihi koruma ve tasarım dersleri vermektedir. Çalıșma alanları arasında mimari çizim, dijital belgeleme teknikleri ve rölöve kuramı bulunmaktadır. Son dönem yayınları Erken Cumhuriyet Dönemi Türkiye
Kasım 2020 MIM-AD webinarında Dr.Selva Suman bizlerle olacak
24 Kasım 2020 19:00
FERİKÖY LATİN KATOLİK MEZARLIĞI YAPILARINDA ÜSLÛP OKUMALARI
1850’lerde kurulan ve halen İstanbul’un en büyük Katolik mezarlığı olma özelliğini taşıyan Feriköy Latin Katolik Mezarlığı, bir yönüyle İstanbul’un renkli mimarisi ve kültür mozaiğinin bir yansıması olurken aynı zamanda kentin Katolik ve Levantenleri için önemli ve çok katmanlı bir kültür mirasıdır.
Diğer taraftan, İstanbul’da onsekizinci yüzyılda başlayan sosyokültürel değişimler kentin mimari dokusuna da yansımış, yabancı unsurların artarak kullanılması ile eklektik bir üslûp görülmeye başlamıştır. Toplumda “Batılılaşma” hareketleri ile Tanzimat sonrası yıllarda görülen yoğun yapılaşma sonucu Osmanlı başkentinde batılı tarzları anımsatan cepheler ve bezeme unsurları ile yeni yapılar belirmektedir.
Bu çalışmada Feriköy Latin Katolik Mezarlığında bulunan yapıların üslûp açısından irdelenmesine yer verilirken burada bulunan mezarlarda kullanılan süsleme ve bezeme unsurları incelenmekte, işaret ve sembollerin anlamları da kapsamı içinde açıklanmaktadır.
İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Prof. Dr. Filiz Özer ve Yrd. Doç. Dr. Luca Orlandi’nin danışmanlığında yapılan doktora tezine konu olan üslûp analizi sonuçları ele alınarak, İstanbul’daki Katolik toplumunun kültürel kimliği ile ilişkilendirilmesi ve dönemin kentsel mimari değişimleri çerçevesinde değerlendirilmesi yapılacaktır.
SELVA SUMAN
Boğaziçi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nden mezun olduktan sonra Yüksek Lisansını aynı üniversitenin Tarih Bölümünde Sanat ve Mimarlık Tarihi Programında yaptı. “Sessiz Şehir: İstanbul Feriköy Latin Katolik Mezarlığındaki Yapıların Üslûp Açısından Okunması” Başlıklı doktora tezini İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsünde Prof. Dr. Filiz Özer ve Yrd. Doç. Dr. Luca Orlandi danışmanlığında tamamladı. Araştırmaları çeşitli dergilerde makaleler ve kitap bölümleri olarak yayımlanmış olan Selva Suman, halen sürdürmekte olduğu iş hayatının yanı sıra Bahçeşehir Üniversitesi’nde Anadolu Medeniyetleri dersi vermektedir.
2020-2021 MIM-AD webinarlarında 28 Ekim 2020 Çarşamba 19:00'da Doç.Dr. Hasan Fırat Diker ile beraberiz
Kayıt için lütfen mimad2012@gmail.com adresine ad-soyadı-eposta adresinizi bildiriniz. webinar linki tarafınıza yollanacaktır
AYASOFYA’NIN YER ALTI YAPILARININ GÖRÜNTÜLENMESİ VE BELGELENMESİ
“Ayasofya Yer Altı Yapılarının Görüntülenmesi ve Belgelenmesi Projesi” araştırma projesi, FSMVÜ Mimarlık ve Tasarım Fakültesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Hasan Fırat Diker başkanlığında, Doç. Dr. Mine Esmer ve Dr. Öğr. Üyesi Alidost Ertuğrul ile İTÜ Güzel Sanatlar Bölümü’nden Öğr. Gör. Arkeolog Ali Hakan Eğilmez yürütücülüğünde gerçekleştirilmiştir. Zorlu koşullarda gerçekleşen bu çalışma sayesinde, yeni keşiflerle toplam uzunluğu yaklaşık 936 metreyi bulan Ayasofya ve çevresindeki yer altı menfezleri ve yapılarının üç boyutlu taraması yapılmıştır.
Doç. Dr. Hasan Fırat DİKER
1975’te İstanbul’da doğdu. 1993 yılında Kadıköy Anadolu Lisesi’nden mezun oldu. 1998 yılında Y.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü’nü bitirdi. 2000 yılında İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Mimarlık Tarihi kürsüsünde “Topkapı Sarayındaki Revan ve Bağdat Köşkleri” başlıklı teziyle yüksek lisansını, 2010 yılında Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sanat Tarihi bölümünde “Belgeler Işığında Ayasofya’nın Geçirdiği Onarımlar” adlı teziyle doktorasını tamamladı. 2005-2011 yılları arasında Ayasofya ve Topkapı Sarayı müzelerinde Kontrol Mimar olarak görev yaptı. 2012-2014 yılları arasında İstanbul Koruma Bölge Kurullarında üyelik yaptı. 2017 yılında Mimarlık alanında Doçent ünvanını aldı. Çeşitli kazı, yüzey araştırması, restorasyon proje ve uygulamalarında bilim kurulu üyeliklerinde bulundu. 2011 yılından beri Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümünde öğretim üyesidir.
2005-2011 yılları arasında İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü bünyesinde çalışırken denetlemesini yapmış olduğu restorasyon uygulamaları arasında Ayasofya ana kubbe kuzeydoğu çeyreği ve iç narteks mozaik ve bezemelerinin restorasyon ve konservasyonu işi, Topkapı Sarayı Adalet Kulesi ve Kubbealtı, Alay Köşkü, Bağdat, Revan ve Kara Mustafa Paşa Köşkleri, Dış Karakol Binası, Has Ahırlar, Kutsal Emanetler Dairesi (Has Oda), Mutfaklar, Silah Seksiyonu (Dış Hazine) restorasyonları ile Hırka-i Şerif ve Camisinin restorasyon ve konservasyonu yer almaktadır.
Topkapı Sarayı Müzesi Kutsal Emanetler Dairesi teşhir tanzim projesi (2007), Topkapı Sarayı Müzesi Silah Seksiyonu teşhir tanzim projesi (2011), Selanik Atatürk Evi Müzesi restorasyon ve teşhir tanzim projesi (2013) ve uygulamalarının yanı sıra, Topkapı Sarayı Müzesi Askeri Depolar Sergi Salonları teşhir tanzim projesi (2014) ve Feshane Tasavvuf Müzesi fikir projesini (2015) hazırlamıştır. 2015 yılında Büyükada Çarşı Camii Mimari Fikir Yarışması’nda Murat Polat ve Emre İşlek ile üçüncülük ödülünü almıştır.
Yunanistan, Norveç, Japonya ve İtalya’da bilimsel toplantılara katılmış, dersler vermiştir. Mimarlık tarihi, koruma ve müzecilik alanlarındaki yayınlarına 2016 yılında “Ayasofya ve
MİMAD seminerleri webinar olarak ve Prof.Dr.Fazilet Duygu SABAN ile 29 Eylül 2020 19:00'da devam edecek:
(Lütfen kayıt için mimad2012@gmail.com adresine adınızı-soyadını ve eposta adresinizi bildiriniz. webinar linki epostanıza yollanacaktır. )
BAUHAUS EKOLÜNDE YETİŞMİŞ ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ MİMARLARI
19. Yüzyıl’da değişen toplumsal, sınıfsal ve ekonomik yapı sanat alanında yeni düşüncelerin, yeni ideallerin ortaya çıkmasına neden olmuş, geçmişin gelenekleriyle tüm bağlarını koparmış ve o ana kadar hayal edilmemiş olanı yapmaya çalışan sanatçılar özgün tasarımları ve fikirleriyle çeşitli akımlar oluşturarak değişen ortama hem katkı sağlamış hem de onu dönüştürmüştür. Bu anlayışın yaygınlaşmasında en önemli rol; ilkeleri, programı, eğitim sistemi, eğitmenleri ve farklı coğrafyalardan gelen öğrencileriyle Bauhaus Okulu’na aittir. Bu kapsamda Erken Cumhuriyet Döneminde Bauhaus Okulunda eğitim almış ya da okulun ekolünden etkilenerek ürünler vermiş olan mimarlar ve çalışmaları seminer kapsamında ele alınacaktır.
Prof. Dr. Fazilet Duygu SABAN
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümünde lisans, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalında Yüksek Lisans ve University College London, Bartlett School of Planning’de doktora öğrenimini tamamlamıştır. Kentsel koruma, kent morfolojisi ve mimarlık tarihi alanlarında çalışmaları bulunan Prof. Dr. Fazilet Duygu SABAN Çukurova Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümünde görev yapmaktadır.